Калісьці паміж Клецкам і Гарбуноўшчынай знаходзіўся фальварак з нязвыклай для нашых мясцін назвай – Курляндыя, якая ўзнікла ў канцы XVI ст. дзякуючы Ганне Кетлер – жонцы клецкага князя Альбрыхта Радзівіла. Яна паходзіла з роду, што валодаў Курляндыяй, – так называецца гістарычны рэгіён Латвіі, які да канца XVIІІ ст. быў асобным герцагствам. Сумуючы па доме, княгіня перайменавала маёнтак Адамчыцы ў гонар роднай стараны. Імя замацавалася за фальваркам на тры стагоддзі, пакуль не выбухнула Першая сусветная вайна.
З пачаткам баявых дзеянняў Расійскую імперыю ахапіла хваля “ўра-патрыятызму”. У прыватнасці, пачалася барацьба з нямецкімі назвамі, прозвішчамі і г.д. Той факт, што нават сталіца імперыі называлася на нямецкі манер Санкт-Пецярбургам, а правячая імператарская дынастыя была больш нямецкай, чым рускай, “патрыётаў” не бянтэжыў. Хваля змагання з праявамі германізацыі дакацілася і да нашых мясцін. 14 ліпеня 1915 г. у Мінску у прысутнасці губернатара адбылася нарада аб замене нямецкіх назваў населеных пунктаў. Аказалася, што такіх у губерніі ня- шмат: мястэчка Каролін, паселішчы Найдорф і Грынталь, вёска Нейгартава, хутар Левенгоф, чыгуначная станцыя Вітгенштэйнаўская, фальваркі Малінберг і… Курляндыя. Першыя тры былі населены нямецкімі каланістамі. Хутар Левенгоф, які называўся па прозвішчу былых гаспадароў, вырашылі перайменаваць у Канстанцінаўку або Мікалаеўку ад імён новых уладальнікаў. Станцыю Вітгенштэйнаўскую прапанавалі называць Смалявічамі, як і бліжэйшае мястэчка.
А вось наконт Курляндыі земскі начальнік 7 участка Слуцкага павета дакладаў: “Фольварок не представляет из себя селения, а частную собственность князя Радзивилла, в коем проживают лишь его служащие. Сказанный фольварок именовался Курвляндия, состоя из слов “курва” и “ландия” (немецкого происхождения). Из собранных сведений видно, что еще до 1812 года одним из предков князя Радзивилла в этой местности, в особо выстроенном доме проживали его содержанки, а затем уже образован фольварок”. Такая трактоўка назвы ў нейкай ступені добра характарызуе інтэлектуальны ўзровень чыноўніка. Кіруючыся яго логікай, страшна нават падумаць з-за чаго палову Латвіі сталі называць Курляндыяй! Наконт перайменавання дакладчык працягваў: «Что же касается о замене наименования фольварка русским, то в виду изложенного затрудняюсь с своей стороны в каком-либо указании и полагаю, что таковое может быть произведено по соглашению с владельцем князем Радзивиллом».
Тым не менш, Курляндыя захавала сваю назву. Хучэй за ўсё, у ходзе наступных падзей (Вялікае адступленне арміі, бежанскі рух, эканамічны крызіс) уладам стала не да перайменаванняў. А неўзабаве рухнула і Расійская імперыя. У выніку вайны, пачатак якой горача віталі «истинно-русские патриоты».
Андрэй Блінец, пазаштатны аўтар.
Отправить комментарий